| Nazajutrz o godzinie 10 rano przyjechał po nas Emanuel, który zgodził się zawieźć nas do Batalha i zwiedzić razem z nami wspaniały klasztor Dominikanów. | The very next day at 10 am. Emanuel, our Portuguese friend, came to pick us up and visit the great Dominican monastery in Batalha. |
| Poświęcony Matce Boskiej Zwycięskiej – Santa Maria da Vitória – ufundowany został przez króla Jana I po zwycięstwie odniesionym w bitwie z kastylijską armią w 1385 roku pod Aljubarrotą, miejscowością leżącą 2 km dalej. O sukcesie portugalskich wojsk przypomina konny posąg dowódcy Nuno Álvaresa Pereiry stojący dumnie na esplanadzie po prawej stronie od głównego wejścia do świątyni. Fasada budowli, jak zresztą właściwie każdy jej kąt, przykuwa uwagę misternymi zdobieniami. Wejście do kościoła, okolone kunsztownymi rzeźbami świętych, przypomina wystawne wrota klasztoru Hieronimitów w Belém. Łączenia między poszczególnymi partiami konstrukcji przypominają finezyjny haft bądź delikatną, pajęczą nić. Wnętrze kościoła, choć skromne, oddaje cały ogrom przedsięwzięcia. Po prawej stronie od wnętrza znajdują się Kaplice Fundadora, jeden z grobowców rodziny królewskiej oraz odpowiedzialnego za śmiałe projekty odkryć geograficznych, infanta Henryka Żeglarza. | Dedicated to Saint Mary of the Victory - Santa Maria da Vitória - it was founded by the king Jonh I after a triumph over the castilian army in 1385 in the battle of Aljubarrota, a village located 2 km away. The success of the Portuguese soldiers is commemorated by the equestrian statue of their leader, Nuno Álvares Pereira, standing proudly on the esplanade on the right side of the main entrance to the temple. The building's facade, just as, actually, any possible corner of the construction, attracts attention by elaborate ornaments. The main entrance to the church, bordered by meticulously sculpted figures of saints, reminds the lavish gates of Hieronymites Monastery in Belém. The links between the parts of the construction resemble a sophisticated embroidery or a delicate spider's web. The interior of the church, although modest, reflects the magnitude of the enterprise. On the right side from the entrance there is the Founder's Chapel, one of the royal family's tombs, as well as the grave of the infant Henry the Navigator, responsible for the audacious projects of geographical discoveries. |
| Aby kontynuować wizytę, musieliśmy opuścić wnętrze kościoła i bocznym wejściem udać się na klasztorne krużganki. Tak samo jak zewnętrzna część świątyni, jej wnętrze pełne jest wirtuozowskich zdobień. Uwagę przykuwa także finezyjnie wyrzeźbiony lawaterz umiejscowiony w samym rogu wewnętrznego patio. W jednej z pobocznych komnat odbywa się warta honorowa (oraz cogodzinna zmiana warty) przy grobie Nieznanego Żołnierza – a właściwie dwóch nieznanych portugalskich żołnierzy, poległych na frontach I Wojny Światowej. | In order to continue the visit, we needed to leave the church and enter the cloisters by the side entrance. Just as the external part of the temple, its inside is full of intricate details. Situated in the corner of the inner patio meticulously adorned lavabo is also asking for attention. In one of the big chambers you can observe the guard of honour (and its change) by the Tomb of the Unknown Soldier - or actually two unknown Portuguese soldiers passed away on the fronts of the World War I. |
| Najwspanialszą częścią budowli są jednak niezaprzeczalnie Niedokończone Kaplice (Capelas Imperfeitas, dosłownie „Niedoskonałe kaplice”), oszałamiające bogactwem detali i kunsztem fenomenalnych rzeźbień. Koncept tej części budynku zawdzięczamy królowi Edwardowi I, rządzącemu Portugalią w pierwszej połowie XV wieku, który pragnął wspaniałego grobowca dla swojej rodziny. Ostatecznie znajduje się tu jedynie grób jego i królewskiej małżonki, zaprezentowanych jako zgodna para trzymająca się za ręce. Pozbawiona dachu, ta część klasztoru wystawiona jest na działanie żywiołów, jak zresztą cała zewnętrzna część klasztoru, a zwłaszcza jego fasada, bezpośrednio skierowana w stronę położonej tuż obok drogi szybkiego ruchu. Wydaje się przez to brudna i jakoby osmolona, kompletnie nieprzystająca do bieli ścian wewnętrznych. | The most outstanding part of the building are without a doubt The Unfinished Chapels (Capelas Imperfeitas, which literally means "Imperfect Chapels"), stunning by the abundance of details and the craft of marvellous sculptures. The idea of this part of the temple is owed to the king Edward I, governing the country in the first half of the 15th century, who desired an admirable tomb for his family. Finally, there is only his and his spouse's tomb located in there, the royal couple being presented as a harmonious union, holding each other's hands. Deprived of the roof, this part of the monastery is completely exposed to the forces of nature, just like its facade fronting the highly frequented freeway. Because of the pollution, the temple seems dirty and as if burn, sticking out from the pureness of white walls of the interior. |
| Po pożegnalnej kawie z widokiem na klasztor, nadszedł czas rozstać się z Ewą i jej przyjacielem oraz kontynuować dalej, w stronę Alcobaçy. Nietrudno jest wydostać się z tak niewielkiego miasteczka jakim jest Batalha, wystarczyło tylko wspiąć się na drogę IC2/N1 i poczekać 15 minut. Kierowcą okazał się rock’n’rollowy starszy pan, Portuglaczyk, który wyemigrował do Kanady jako dziecko, a teraz, po wielu latach przybył spędzić kilka miesięcy w swojej ojczyźnie. 30 minut drogi zleciało szybko w towarzystwie największych hitów lat 70 i 80, aż wysadzono mnie tuż u stóp wspaniałego klasztoru. | After a coffee with a view on the monastery, the time arrived to say good bye to Ewa and her friend and head forward to Alcobaça. It wasn't difficult to get out of such a tiny city as Batalha, I just needed to climb up the IC2/N1 road and wait some 15 minutes. The driver this time was an elderly, rock'n'roll man, Portuguese who left for Canada as a child and now, after many many years, he decided to spend a few months in his motherland. 30 minutes on the way passed quickly with the accompaniment of the greatest hits of 70. and 80., when we arrived at the foot of the magnificent monastery of Alcobaça. |
| Mosteiro de Santa Maria w Alcobaçie ufundowany został przez wcześniej wspomnianego pierwszego króla Portugalii, Afonso Henriquesa, w 1153 roku. Już na pierwszy rzut oka prezentuje się dużo mniej wystawnie niż ten w Batalha, a to związku ze znacznie surowszymi zasadami rezydującego tam kilka stuleci temu zakonu Cystersów, nakazującymi skromność i powściągliwość. Znajdujący się tu kościół jest niemniej jednak największą świątynią w Portugalii i mieści w sobie pamiątkę jednej z największych historii miłosnych tego kraju, portugalską wersję dramatu Romea i Julii. Protagonistami tejże są książę Piotr oraz dwórka hiszpańskiego pochodzenia, Ines de Castro, w której młody książę zakochał się bez opamiętania. Ówczesny król i ojciec Piotra, Alfons IV, obawiając się kastylijskich wpływów na swoim dworze, nakazał jednak potajemnie zabić Ines. Gdy kilka lat później Piotr I odziedziczył tron po śmierci swojego ojca, wyznał, że jeszcze przed zgładzeniem Ines poślubił ją potajemnie, co czyni ją jedyną i prawowitą królową. Podobno nakazał ekshumować jej zwłoki oraz ucałować rozkładającą się rękę królowej każdemu z dworzan, nim ponownie złożono ciało do grobu w klasztorze Alcobaça. Obecnie wspaniałe grobowce Ines i Piotra I położone są naprzeciw sobie, w przeciwległych ramionach transeptu. | Mosteiro de Santa Maria in Alcobaça was founded by previously mentioned the first king of Portugal, Afonso Henriques, in 1153. At the very first glance we are able to notice that it is way less ostentatious than the monastery of Batalha, what is due to the fact that the order of the Cistercians residing there were submitted to severe rules prescribing modesty and restriction. Even though, the church forming one of the parts of the building, is the biggest temple of Portugal and hides the memory of the famous love story, the Portuguese version of Romeo and Juliette. Its heroes are prince Peter and the lady-in-waiting of Spanish descendance, Ines de Castro, in whom the young prince fell madly in love. The ruler of that time and Peter's father, the king Afonso IV, afraid of castilian influence on his court, ordered secretly to kill Ines. A few years after his father's death, Peter I inherited the throne and confessed that before his beloved one was killed, they had gotten married clandestinely, which makes her the unique and legitimate queen. As the tale says, he demanded the exhumation of her remains and made all the courtiers kiss the putrefying hand of Her Majesty before her body was entombed in the Monastery of Alcobaça. At present, the sublime tombs of Ines and Peter I are situated in front of each other, in the opposite arms of the transept. |
 |
| Grób Ines de Castro / Tomb of Ines de Castro |
 |
| Grób Piotra I / Tomb of Peter I |
| Do poszczególnych komnat klasztornego kompleksu prowadzą Krużganki Ciszy. Nie są one zdobione tak pieczołowicie jak krużganki klasztoru Batalha, ale interesujący detal stanowią wycięcia nad poszczególnymi wejściami do wewnętrznego patio oraz patrzące nań z góry rzygacze – każdy z tych elementów jest kompletnie inny, wyrzeźbiony na swój własny kształt. Znaleźć tu można, na przykład, rzygacz w kształcie świni czy ryby, co przedstawia dość niezwykły, wręcz dowcipny widok. | The visitors are lead to each of the chambers of this monastery by the Cloister of Silence. It is not sculpted as meticulously as the one in Batalha, but a very interesting detail are the cut-outs over the entrances to the inner patio and the gargoyles looking at them from above - each one of those elements is completely different, formed in a particular, unique way. You can find there, for instance, a gargoyle in a shape of a pig or a fish, what makes quite a surprising, even funny impression. |
| Jednymi z najciekawszych klasztornych pomieszczeń są gigantyczna kuchnia o wysokości 18 metrów, wraz ze znajdującymi się tu ogromnymi kominami, a także Sala Królów, której ściany ozdobione są rozległymi panelami z azulejo przedstawiającymi historię założenia klasztoru. Powyżej możemy podziwiać posągi portugalskich królów wykonane przez mnichów. | One of the most interesting spaces of the monastery are the giant kitchen, 18 meters high, with the huge chimneys, along with the Room of the Kings whose walls are decorated with large azulejo panels demonstrating the history of the creation of the monastery. Above them, we can admire the statues of Portuguese kings made by the monks. |
 |
| Sala Królów / The Room of Kings |
 |
| Klasztorna kuchnia / Monastery's kitchen. |
| Po wizycie klasztoru postanowiłam rozejrzeć się odrobinę po samym mieście, które choć żyjące w cieniu przyciągającej całą uwagę klasztornej budowli, jest znacznie większe niż Batalha, a także znacznie bardziej urocze. Położone jest nad rzeką o nazwie Alcobaça, wzdłuż której poprowadzona jest urocza promenada. Biegnie ona przez starannie wyłożone kostką brukową centrum, aż do Jardim do Amor, Ogrodu Miłości, o lekko ckliwej może nazwie, ale za to prezentujący się bardzo ciekawie. Po spacerze otoczonymi uroczymi kamienicami centrum i lanchu w jednej z kafejek przy głównym placu miasta, trójkątnym Praça 25 de Abril, wdrapałam się Avenidą Maria de Oliveira na wzgórze, na którym znajdują się ruiny tutejszego zamku. Nie pozostało z nich praktycznie nic, ale o dziwo, nie są to paskudne, obdrapane i zalatujące moczem mury, jak zwykle bywa w przypadku podobnych, opuszczonych i zrujnowanych budowli. Roztacza się z nich za to wspaniały widok na okoliczną panoramę i dominujący nad horyzontem klasztor. | After having visited the monastery, I decided to take a look around the city itself. Although staying in the shadow of the famous religious construction, it is way bigger than Batalha and way more charming as well. It is situated on the bank of Alcobaça river, along which runs a nice promenade. It guides us through neatly cobbled city centre until the Jardim do Amor, The Garden of Love, bearing a slightly corny name, but itself, coming out as quite interesting. After a stroll among agreeable streets of the city centre, with tenement houses along both sides, and after a lunch in one of the cafés of the main square, triangular Praça 25 de Abril, I climbed up Avenida Maria de Oliveira to the hill where the ruins of the local castle remain. There is almost nothing left up there which would remind of any past greatness, but, surprisingly, these are not some disgusting, shabby and stinking of piss walls, typical for this kind of abandoned buildings. Instead of that, we can appreciate a great view of the local panorama dominated by the monumental monastery. |
 |
| Jardim do Amor |
 |
| Wzgórze zamkowe / Castle's hill |
 |
| Ruiny zamku / Castle's ruins |
 |
| Widok klasztoru z zamkowego wzgórza. The view of the monastery from the castle's hill. |
| Na tym zakończyłam wizytę Alcobaçy i udałam się na wylotówkę w stronę Lizbony. Jedyną drogą wskazaną przez Google Maps była górzysta i wijąca się N8-5. Po jakichś 20 minutach marszu, za kilkoma podejściami, zejściami, rondami i zakrętami znaleźć można dość dogodną dla autostopowiczów stację paliw. Tam też stanęłam, ale po godzinie wymachiwania kartonem zrezygnowałam. Jedynym samochodem, jaki się przy mnie zatrzymał, była wypakowana po brzegi dziećmi osobówka, której kierowcy byli jednak na tyle uprzejmi, by zatrzymać się, uprzedzić, że wyjazd z Alcobaçy w kierunku Lizbony jest zdecydowanie nienajlepszym pomysłem i, pomimo pokaźnej gromadki zajmującej tylne siedzenie, zaproponować podwózkę do Nazaré. Wyjaśniając, że mam jeszcze możliwość złapać ostatni odchodzący w kierunku stolicy autokar, podziękowałam i niedługo później wróciłam na dworzec autobusowy. Bilet powrotny kosztował mnie niecałe 10 euro i choć, oczywiście, trochę przykro jest polec w boju o darmowy transport, nie miałam wyrzutów sumienia. Weekend w okolicach Leirii był bardzo intensywny i zdecydowanie udany, pozwoliłam sobie zatem na luksus publicznego transportu. Po tak dobrze wykorzystanych dwóch dniach w Portugalii, zaczęłam kolejny tydzień usatysfakcjonowana i z w pełni naładowanymi bateriami. | That was the end of my visit in Alcobaça and I headed to the road out of the city, in the direction of Lisbon. The unique way marked by Google Maps was a hilly and zigzagging N8-5. After 20 minutes walk, up and down, up and down, across roundabouts and curves, I found a gas station, quite a comfortable point for hitchhikers. That is where I took my place but after an hour of waiting with the cardboard in my hand I gave up. The only one vehicle that would stop in front of me was a passenger car full of kids. The drivers were kind enough to halt and inform me that this way of getting out of Alcobaça is a very fallible one and, although their car was already seriously overloaded, they offered me a ride to Nazaré. I explained that I could still catch the late bus from Alcobaça to Lisbon, I thanked them and a while after I walked back to the bus station. The return ticket cost me around 10 euro and even though, of course, it is a pity to fail in the fight for a free ride, I had no remorse. The weekend spend in the region of Leiria was very intense and decidedly successful, I allowed myself this luxury of a public transport. After the two fruitful days in Portugal I started the next week plainly satisfied and with my batteries fully charged. |
