| „A ty mnie na wyspy szczęśliwe zawieź…” – nie wiadomo, które dokładnie wyspy miał na myśli Konstanty Ildefons Gałczyński w swoim poruszającym wierszu. Faktem pozostaje jednak, że prośbę tę spełnił w sobotni poranek, 14 listopada 2015 roku, samolot Boeing 737-800 pod banderą nieocenionych dla spłukanych podróżników linii lotniczych RyanAir, który za niecałe 15 euro przetransportował mnie i Asię z Lizbony do Ponta Delgada, największego miasta największej wyspy z archipelagu Azory, czyli São Miguel. | „And you to the happy Islands take me...” – it is not obvious which islands did Konstalnty Ildefons Galczynski, polish poet, had in mind in his moving poem. The fact is, though, that the request has been fulfilled on Saturday morning, the 14th of November 2015, by a plane Boeing 737-800 flying under the invaluable for broke travellers RyanAir airlines, which for a mere 15 euro took Asia and me from Lisbon to Ponta Delgada, the biggest city of the biggest island of the Azores archipelago, that is São Miguel. |
| Naszą podróż na „zieloną wyspę” planowałyśmy od miesiąca. Po wylądowaniu na lotnisku noszącym zresztą imię polskiego papieża - João Paulo II – rozejrzałyśmy się za najlepszym rozwiązaniem transportu do miasta. Dużo osób decyduje się na taksówkę – transport do centrum to około 7 euro, co w przypadku większej ilości osób rozbija się na niewielką sumę. Myślałyśmy o skorzystaniu z pierwszej okazji do autostopowania, ale gdy zobaczyłyśmy aerobus, który oferował przejazd w obie strony za zaledwie 5 euro, praktycznie pod drzwi naszego hostelu i nawet o świcie, abyśmy mogły spokojnie dotrzeć w poniedziałek na nasz lot powrotny o godzinie 6:15, zdecydowałyśmy się na tę opcję. Po 25 minutach już byłyśmy na Rua do Aljube, gdzie znajdował się nasz hostel, 1ofus Bed and Breakfast. W tej pięknej, przestronnej kamienicy przerobionej na uroczy pensjonat – bo po tym, co zobaczyłyśmy w środku trudno nazwać to po prostu hostelem - czekała na nas siostra właściciela, Patricia, przemiła, uśmiechnięta kobieta. Mówiąc na zmianę po portugalsku i po angielsku oprowadziła nas po posesji i pokazała nam nasz ślicznie urządzony dwuosobowy pokój. Nawet breloczek do kluczy był ręcznie wykonanym cackiem z filcu i guzików! Do dyspozycji miałyśmy także dwie łazienki, kuchnię i jadalnię, mogłyśmy bez problemu korzystać z wszystkich dostępnych urządzeń i zaglądać do lodówki, gdy tylko miałyśmy ochotę coś przekąsić bądź musiałyśmy wyjść z domu wczesnym rankiem, zanim jeszcze właściciele zdążyli rozłożyć śniadanie. „Czujcie się jak u siebie w domu” – zachęciła nas Patricia i, muszę przyznać, zastosowanie się do jej rekomendacji nie było w żaden sposób problematyczne. | We have been planning our trip to the „green island” for a month. After having landed at the airport bearing the name of the Polish pope - João Paulo II – we took a look at the transfer possibilities. Taxi rides to the town centre are quite popular – it costs around 7 euro, which splits to really insignificant sums while sharing it with several fellow travellers. We were thinking about checking out the first possibility to hitchhike, but when we noticed the aerobus offering round trip for mere 5 euro, leaving us practically at the doorstep of our hostel and even serving at the crack of dawn so that we could reach our flight back to Lisbon at 6:45 am. on Monday, we decided to go for it. After 25 minutes we were already at Rua do Aljube where our hostel 1ofus Bed and Breakfast. There was the sister of the owner, Patricia, an adorable, cheerful woman, waiting for us in the beautiful, spacious tenement house – because it’s hard to call it just a hostel. The lady, speaking both Portuguese and English, showed us around the property and guided us to our nicely decorated, double room. Even the key fob was a handmade knick-knack of felt and buttons! Apart from that, we could freely use two bathrooms, kitchen and dining room, we could as well use all the available machines and devices and take advantage of the content of the fridge anytime we felt peckish or we had to leave early in the morning, before the owners could lay the table for breakfast. „Feel like at home”, Patricia encouraged us and, I have to admit, applying to her recommendation wasn’t at all difficult. |
| Nie tracąc czasu, około godziny 13 wyruszyłyśmy na wylotówkę w kierunku Sete Cidades, miasteczka położonego na zachodzie wyspy, w sąsiedztwie zielonych wzgórz i leżących w dolinie jezior: Lagoa Azul, Lagoa Verde, Lagoa de Santiago, Lagoa Rasa. Wszyscy twierdzili – ci, którzy byli już na Azorach, fora internetowe, tubylcy – że nie ma nic łatwiejszego niż podróżować autostopem po wyspach: miejscowi dobrze wiedzą o kiepskiej ilości połączeń autobusowych pomiędzy poszczególnymi punktami wyspy, pomagają w transporcie sobie wzajemnie oraz turystom i ogólnie rzecz biorąc, są doskonale przyzwyczajeni do stojących przy drodze i czekających na okazję podróżników. Nasze pierwsze podejście bardzo szybko zweryfikowało ten pogląd – na wyjeździe z Ponta Delgada stałyśmy prawie półtorej godziny, a w tym czasie zatrzymały się przy nas tylko dwa samochody z wiejskimi obleszkami – jeden z tych pojazdów wiózł zresztą na przyczepie górę naturalnego nawozu (możecie wyobrazić sobie zapach, jaki się za nim wlókł) - którzy chcieli zaoferować nam przejażdżkę na kolankach. Poza tymi delikwentami i jedną naburmuszoną kobietą, od której dorobiłyśmy się naszego pierwszego autostopowego „faka”, praktycznie każdy kierowca uśmiechał się do nas, machał, wykonywał przyjazne gesty. Azorczycy są, gólnie rzecz biorąc, bardzo otwarcie nastawieni na autostopowiczów. Problemem nie jest znalezienie sympatycznego kierowcy - problemem jest znaleźć kierowcę, który wyjeżdża z miasta… Wreszcie po prawie 90 minutach swój samochód zatrzymała przy nas kobieta, zapakowałyśmy się i ruszyłyśmy w kierunku Sete Cidades. W Ponta Delgada zdążyło się tymczasem zrobić ciepło, wyszło słońce, w połowie listopada pośrodku Atlantyku stałyśmy zaledwie w lekkich sweterkach. Pogoda na Azorach potrafi być jednak bardzo zdradliwa. Nie zdążyłyśmy jeszcze wyjechać z miasta, gdy po jakichś dziesięciu minutach drogi dosłownie znikąd pojawiły się chmury, zaczęło kropić, zrobiło się szaro i nieprzyjemnie. Wraz z kolejnymi metrami nad poziomem morza robiło się coraz bardziej mgliście, aż wreszcie ledwo widziałyśmy kontury otaczających drogę obiektów. Byłam zszokowana taką zmianą pogody, ale nasza szoferka nie wydawała się poruszona, tylko śmiała się, że tak to na tych wyspach już jest. Mówiła z lekko dziwacznym, bełgoczącym akcentem typowym dla wyspiarzy. Zrozumiałam tylko, że w połowie drogi do Sete Cidades będzie musiała odbić w inną stronę – no cóż, trudno, staniemy przy drodze i będziemy sobie radzić. Ona jednak, jak gdyby nigdy nic, zjechała lekko na pobocze, zatrzymała swój samochód, wyszła z auta, po czym zatrzymała osobówkę jadącą za nią i, nie zważając na trąbiące za nią pojazdy, zaczęła rozmawiać z kierowcą. Następnie wróciła do auta, powiedziała nam z uśmiechem, że teraz możemy wysiadać i „szczęśliwej podróży”. Nie rozumiałyśmy za bardzo, o co chodzi, ale zauważyłyśmy, że kierowca, z którym wcześniej rozmawiała, zatrzymał się trochę dalej przy drodze, jakby czekając na naszą przesiadkę! Ta niesamowita, kompletnie przypadkowa kobieta załatwiła nam dalszy transport! Potwierdziłyśmy z drugim kierowcą i siedzącą z przodu pasażerką, że jadą do Sete Cidades i że na pewno możemy się dosiąść, po czym wsiadłyśmy i ruszyliśmy dalej. Była to para Azorczyków z Ponta Delgada, która postanowiła zrobić sobie weekendową wycieczkę po wyspie. Przyznam, że tak jak my, nie mieli szczęścia do pogody. Wjeżdżaliśmy coraz bardziej w górę, coraz bardziej krętymi, górskimi drogami, które, gdyby nie te paskudne zachmurzenie, na pewno dostarczyłyby nam wspaniałych widoków. Próbowaliśmy się nawet zatrzymać na jednym z punktów widokowych, Miradouro do Cerrado das Freiras, jedno z najlepszych miejsc do podziwiania piękna leżących w dole, okolonych wzgórzami jezior, jednak wyłączając krótkie momenty prześwitu, niewiele mogliśmy stamtąd zobaczyć. | Without losing our precious time, around 1 pm. we hit the road to reach the way out of the city in the direction of Sete Cidades, a town located on the west of the island, neighbouring green hills and the lakes in the valley: Lagoa Azul, Lagoa Verde, Lagoa de Santiago, Lagoa Rasa. Everybody – the ones who had already visited the Azores, the internet forums, the locals - was claiming that there is nothing easier than hitchhiking across the islands: the people living there are perfectly aware of the scarce amount of bus connections between particular parts of the island and they help each other and the tourists arrange some transport and in general, they are used to the view of the travellers waiting for their lucky moment on the side of the road. Our first try quickly verified those opinions – we were standing for around an hour and a half on the road out from Ponta Delgada and during that time only two cars stopped aside - one of which actually transporting a load of natural fertiliser (you can imagine the smell hovering over it) - full of hideous village guys offering us a ride on their knees. Apart from these creeps and one grumpy woman who greeted us with the middle finger, the first we ever received during our hitchhiking travels, practically every driver smiled at us, waved, made friendly gestures. Azorians are, generally speaking, very open towards hitchhikers. The problem is not to find a nice driver – the problem is to find one who leaves the city... After almost 90 minutes a woman stopped her car by our side, we entered and we swiftly moved towards Sete Cidades. In the meantime, the weather in Ponta Delgada improved remarkably, the sun showed up and it got warm, in the middle of November, in the middle of Atlantic Ocean, we were wearing only light jumpers. Unfortunately, the weather on Azores can be really tricky. We have barely managed to leave the city, when, after around ten minutes, the clouds appeared literally out of nowhere, it started to rain, the surroundings got greyish and unpleasant. Along with the height over the sea level, it was getting more and more foggy until finally we could hardly distinguish the objects around the road. I was shocked by this swift change of the weather, but our chauffeur seemed unmoved, she was only laughing that it’s just like that, there, on the islands. She was speaking with a slightly weird, babbling accent typical for the islanders. I only understood that half-way through to Sete Cidades she would need to turn in another direction – well, pity, we’re going to wait along the road and manage somehow. The lady, though, as if it was the most natural thing to do, pulled over, stopped the car and stepped outside, she made another car stop in the middle of the road and she started to chat with the other driver, not even taking care of the chain of cars queueing up and honking against this incident. Afterwards, she came back to the car and announced, all cheerful, that we could go now and „bon voyage!” We didn’t really get what was happening, but we noticed that the driver of the other car is pulling aside as well, as if waiting for us to come! This amazing, completely random woman organised us further transport! We confirmed with the driver that he was going to Sete Cidades and that we could really take a place. We got into the car and continued the trip. It was an Azorian couple from Ponta Delgada who decided to make a weekend excursion to get to know the island. Unfortunately, we didn’t have luck for the weather. We were climbing up and up, by steep, curvy mountain road, which could provide us with some excellent, breathtaking views of the lakes lying in the valley, if it wasn’t for the terrible clouds. We even tried to stop by one of the viewing points, Miradouro do Cerrado das Freiras, a fantastic spot with to admire the beauty of the lakes surrounded by the mountains, but, except for a few moments, we couldn’t see much of it. |
| Kierowca wysadził nas przy wjeździe do Sete Cidades, na drodze pomiędzy jeziorami. Zrobiłyśmy sobie krótki spacer wokół nich, ale że i tak niewiele było widać i wiał przeraźliwie zimny wiatr, postanowiłyśmy skierować się do miasteczka. Sete Cidades było bardzo spokojne, niewielkie, typowo wiejskie. Przy drodze pasły się krowy, domki – wszystkie identycznie kwadratowe – stały równo w rządkach, praktycznie nikt nie wychodził na zewnątrz. Zauważyłyśmy pewną interesującą cechę azorskiego „designu”, a mianowicie ułożone z azulejo niewielkie obrazki przedstawiające świętych, Chrystusa czy objawienie Fatimskie nad drzwiami domów. Azulejo samo w sobie nie jest tu tak popularne jak w Porto czy Lizbonie, gdzie potrafi zajmować całą wielką ścianę budynku, jednak na Azorach taki niewielki detal z płytek wydaje się elementem obowiązkowym. Wiele budynków było zresztą perfekcyjnie zadbanych, udekorowanych wręcz fikuśnie, np. rzeźbionymi skrzynkami na listy. Mylałyśmy: „No tak, gdybyśmy mieszkały na takim pustkowiu z dwoma autobusami dziennie, to też z nudów byśmy się zajęły rzeźbieniem skrzynek”, ale później dowiedziałyśmy się, że te najładniejsze domy były wakacyjnymi rezydencjami zagranicznych gości. | The driver left us at the entrance to Sete Cidade, on the way between the lakes. We took a short stroll around them, but since the visibility was terribly limited and the wind was freezing, we decided to head to the town. Sete Cidades was placid, not too big, typically village-like. Cows were grazing along the road, the houses – all of them identically square – were standing straight in rows, practically nobody was walking outside. We noticed a certain interesting feature of the azorian „design”, that is pictures presenting saints, Jesus Christ or the Revelation of Fatima made of azulejo placed over the doors. Azulejo itself is not that popular on the islands as in Lisbon or Porto, where it can take the whole great wall of a building, but in Azores this kind of tile detail seems a must. Lots of buildings were very well-groomed, bordering even on funny, for example, with sculpted mail boxes. We were thinking: „Well, if we were living in such a desert with two buses a day, we would also start sculpting boxes from this boredom”, but then we got to know, that the fanciest mansions were actually summer residences of foreign visitors. |
| Doszłyśmy do centrum miasteczka, złożonego ze skrzyżowania przy niedużym kościółku, jednego pubu i przystanka autobusowego. Była godzina 16:10 i okazało się, że autobus do Ponta Delgada o 18:00, który sobie wypatrzyłyśmy na powrót, nie istnieje i mamy 20 minut do najbliższego i ostatniego transportu. Dziękowałyśmy sobie, że zapytałyśmy o ten autobus, bo przy zerowej cyrkulacji na pewno utknęłybyśmy na noc w tym sennym miasteczku. Postanowiłyśmy zatem szybko wykorzystać te 20 minut, aby rozejrzeć się dookoła. Odwiedziłyśmy kościółek, do którego prowadziła urocza alejka z drzew. Sam w sobie nie był w żaden sposób wyjątkowy, zauważyłyśmy jednak, że ma w oknach firanki, dość nietypowy element jak na wystrój świątyni. Wróciłyśmy na przystanek i wsiadłyśmy do autobusu. Bilety do Ponta Delgada kosztowały nas niecałe 4 euro na głowę, a autokar był perfekcyjnie dopieszczony, lepszy niż te, które jeżdżą po kontynentalnej Portugalii. Kierowca powiedział, że za jakieś 30 minut czeka nas przesiadka do innego autobusu, zaczym radzi dobrze pilnować biletu. I rzeczywiście, po jakimś czasie wszyscy jadący do Ponta Delgada – a my razem z nimi - wysiedli w jakimś zapomnianym miasteczku, przeszli na drugą stronę ulicy i po kilku minutach nadjechał już autobus mający bezpośrednio zawieźć nas do miasta. | We arrived in the centre of the town, formed of a crossroads next to a little church, a pub and a bus stop. It was 4:10 pm. and we found out that the 6 pm. bus which we were anticipating are actually cancelled and that we have only 20 minutes until the next and the last one of that day. We were thanking each other for the sharpness of mind that urged us to ask the natives for the information, otherwise we would probably get stuck in this sleepy city for the whole night. We decided to take advantage of these 20 minutes to take a look around. We visited the church going to its door by a charming alley of trees. The building itself wasn’t remarkable, but we noticed an extraordinary – as for a church decoration – detail, the curtains in the windows. We came back to the bus stop and get on the bus. The tickets to Ponta Delgada cost us around 4 euro each and the vehicle was perfectly comfortable and elegant, way better than those who ride across the continental Portugal. The driver said that in around 30 minutes we would have to change to another bus, so it’s highly recommendable to keep the ticket well. And indeed, after some time all the travellers to Ponta Delgada – and us along with them – got out of the bus in some lost village, crossed the street and after a few whiles another bus arrived to take us directly to Ponta Delgada. |
| W Ponta Delgada byłyśmy już około 18:30 i, muszę przyznać, po całym dniu podróży, łażenia, wiatru i wilgoci byłam już strasznie zmęczona. Było już ciemno, ale postanowiłyśmy jeszcze trochę pospacerować po stolicy São Miguel, której w przeciwnym razie, w zawiązku z napiętym grafikiem, nie miałybyśmy okazji zwiedzić. Panowało tu już Boże Narodzenie, ulice przyozdobione były świątecznymi lampkami. Było bardzo, bardzo cicho, zauważyłyśmy tylko jeden, jedyny otwarty bar, przy którym gromadziło się towarzystwo, właściwie całkowicie męskie. Jest to kolejny ciekawy element krajobrazu Azorów, że kobiety i dzieci zdają się właściwie nie istnieć. Porażająca większość ludzi widocznych na zewnątrz to mężczyźni! Chciałyśmy wypić herbatkę, przekąsić coś na mieście, ale że wszystko było jeszcze o tej porze zamknięte. Udałyśmy się więc do hostelu i skorzystałyśmy z dobrodziejstw lodówki otwartej 24/7. Podgrzałyśmy sobie w mikrofalówce paskudnego placka, który kupiłyśmy z rana – z regionalnymi dżemami z ananasa, jabłek, dyni czy słodkiego ziemniaka był całkiem zjadliwy. Wiedząc, że następnego dnia czeka nas pobudka około 7 rano, a przy tym wspomagane zmęczeniem, szybko usnęłyśmy. | We arrived to Ponta Delgada around 6:30 pm. and I have to say that after the flight, the whole day spent on the road, the walking, the wind and the humidity, I was already pretty exhausted. It was getting dark, but we decided to wander around the capital of São Miguel because otherwise, due to the tight schedule, we wouldn’t really have time to see it. It was already quite Christmasy around and the streets were adorned with glittering lights. It was extremely quiet, we could only notice one open bar surrounded by a happy circle, completely male, as a matter of fact. It is yet another curious element of the Azorian landscape, that women and children seem actually non-existent. The stunning majority of the people visible on the streets is men! We wanted to drink some tea or get a snack in the city, but around that time everything remained closed. We came back to the hostel and took advantage of the blessing of 24/7 fridge access. We heated up in a microwave a rather disgusting pie we bought that morning – with regional pineapple, apple, pumpkin and sweet potato jams it was even edible. Conscious of the fact that tomorrow morning we would have to wake up at 7 am. and encouraged by the fatigue, we fell asleep really fast. |
 |
| Ponta Delgada nocą. / Ponta Delgada by night. |
 |
| Na Azorach można znalezc też mnostwo regionalnych marek i produktow, także komercyjnych. You can find lots of regional labels and products on Azores, the commercial ones as well. |
| ciąg dalszy nastąpi... | to be continued... |
